Arbijtwonden

Nieuwsbericht juli 2022: in de UK raken maar liefst 32 postbodes per week gewond door honden. Inderdaad, per week, dus 1664 postbodes per jaar, jaar in jaar uit. Ik weet dat het aantal slachtoffers van honden vele malen hoger is dan de gevaarlijke hondenlobby ons – en vooral de verantwoordelijke politici – wil laten geloven, maar hier knipperde ik toch weer even met mijn ogen. OK, dit is de UK, groter dan Nederland, dus lopen er in absolute aantallen meer postbodes rond, maar toch.

Een aantal jaar geleden haalde in Nederland een arbeidsongeschikt gebeten postbode de rechtspraak vanwege een discussie of de burgemeester de eigenaar van de vierpotige gehaktmolens mocht verbieden om deze wapens te houden. Publiekrechtelijk bleek dat lastig; privéterrein is privéterrein en bij gebrek aan degelijke nationale wetgeving mag iedereen op eigen terrein zoveel honden houden als-ie wil. De Russische dwerghamster wordt binnenkort verboden, maar wie dertig XL pitbulls in zijn tuin wil, mag zijn gang gaan, ook al wordt er daardoor iemand, bijvoorbeeld een postbode, voorgoed verminkt. Hoe het in dit geval civielrechtelijk (i.e. schadevergoeding) is afgelopen vermeldt het verhaal niet, en evenmin of er deze keer toevallig aangifte is opgenomen door de politie.

Letterlijk dienstverband

Los van de (ontbrekende) hondenregels, zijn er echter nog andere rechtsgebieden die om de hoek komen kijken. Bij dit soort ernstige aanvallen door honden vergeten we het arbeidsrecht. Een postbode is in dienst bij PostNL, een pakketbezorger bij een onderdeel van PostNL of bij DPD, DHL, GLS of vergelijkbare werkgever. En werkgevers hebben wel verplichtingen! Bijvoorbeeld de verplichtingen zoals vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet (“Arbo”).  Die verplichtingen zijn deels redelijk abstract geformuleerd; de werkgever moet risico’s inventariseren, evalueren en communiceren aan werknemers. En dat niet alleen…….

Een ongeval op de werkvloer waarbij de werknemer overlijdt, in het ziekenhuis moet worden opgenomen of blijvend letsel oploopt, moet direct worden gemeld aan de arbeidsinspectie. Ongevallen die leiden tot verzuim van meer dan drie werkdagen moeten door de werkgever worden geregistreerd, en dan alsnog worden gemeld. Aha. Dus de gaatjes in broekspijpen van postbodes niet, maar de postbodes die het ziekenhuis in worden gebeten wel. Als we deze wettelijke verplichting koppelen aan hondenbeten, zijn het zeker niet alleen postbodes en hun werkgevers die in de kijker lopen. In dierenasielen, andere opvangcentra en andere dierenbedrijven worden ongetwijfeld ook medewerkers gebeten, gekrabd, geschopt en ander leuks. Medewerker moet je ruim zien; ook vrijwilligers en zzp-ers tellen in dit opzicht mee.

“Dat regelen we onderling wel”

Afgelopen week hoorde ik toevallig van een asiel waar een medewerker na een confrontatie met een asielige hond 24 hechtingen nodig had. Stomme verbazing toen ik suggereerde dat te melden. Melden, hoezo, waar dan?  Wat een gedoe, het zijn maar 24 hechtingen, die tellen toch niet als blijvend letsel? Jammer voor het asiel; een bijtwond repareren met 24 hechtingen lukt niet zonder dat littekenweefsel ontstaat. In jurisprudentie is inmiddels bepaald dat littekenweefsel telt als blijvend letsel. Een flinke bijtwond moet dus worden gemeld. Deze toevalligheid is natuurlijk echt niet de enige, zelfs in een Brandpunt-documentaire kwam een asielmedewerker die flink te grazen was genomen aan het woord. Hoeveel zijn er dan nog waar we niets van weten?

Zwijgen niet bepaald goud

Het kan natuurlijk dat de medewerker of vrijwilliger die nu met de littekens rondloopt het niet zo erg vindt, want het is toch een heel lieve hond en hij deed het niet expres. Het asiel meldt dan gewoon niet, want het is onderling toch geregeld? Helaas. Niet melden is een overtreding en de maximale boete daarop is – hou u goed vast – EUR 90.000,- Het is ook mogelijk dat de werkgever niet zo nodig wil melden maar de werknemer er niet gelukkig mee is. In dat geval kan de werknemer ook zelf (anoniem) melding doen bij de Nederlandse Arbeidsinspectie. Zijn er al voorbeelden van? Zover ik weet niet, maar na een persbericht zoals in de UK kan zo’n prioriteitsballetje ineens gaan rollen, zeker als er boetes te incasseren zijn. Om daar een schepje bovenop te doen; een werkgever moet overigens ook in een arbeidsomstandighedenbeleid de risico’s en evaluatie daarvan schriftelijk vastleggen zodat werknemers weten welke risico’s ze lopen. Ook moet de werkgever maatregelen nemen om deze risico’s te verminderen. Dat achterwege laten is ook een overtreding waarop dezelfde bijtend hoge boete staat. Tot slot mag een werkgever geen derden in gevaar brengen met gevaarlijke arbeidsomstandigheden. Dus die oproep van asielen om gezellig te komen wandelen met asielhonden die niet bij mensen, honden, katten en kinderen kunnen zou “Arbo-technisch” ook nog wel eens een probleempje kunnen worden……