Schuld en schade schuiven

Een hondeneigenaar loopt buiten met zijn aangelijnde Mastin Espagnol (voor de niet-kynologen: een zeer grote zware dogachtige hond van meer dan 70 cm hoog met een gewicht tussen de  50-100 kg). Dan komt er een jogger langs. Voordat u denkt “oh, ik weet al wat er gaat komen”, nee, zo zit het niet. De jogger jogt langs, dat gaat goed. De Mastin-eigenaar loopt verder maar dan rent er ineens een loslopende border collie langs. Die hoort blijkbaar bij de jogger en volgt zijn baas op enige afstand, of was even aan het snuffelen en haalt zijn baasje later weer in. De border collie keurt de Mastin geen blik waardig maar de Mastin valt uit en wil achter de border collie aan. Dan moet je als Mastin-baas stevig in je schoenen staan, want 100 kilo ruk-aan-de-riem is nogal wat. Het Mastin-baasje valt en breekt zijn  been op twee plaatsen.

Onrechtmatig risico

Daarvoor sleept de Mastin-baas de border-baas voor de rechter. Hij is dan wel door zijn eigen hond ondersteboven getrokken, maar dat is natuurlijk de schuld van de border collie (-baas). Die jogde langs en zijn hond kwam er los achteraan. De border collie ‘houdt niet van grote honden’ – weet hij,  dus is bang, en daardoor voelt zijn Mastin zich ‘de meerdere’ en wilde daarom op de border collie af, en zo niet, dan is de Mastin geschrokken van een border collie die los een paar meter achter zijn baasje rent en daarom zit hij nu in het gips en dat ligt dus aan de border collie, want die had aan de lijn moeten lopen. Bent u er nog?

Bij schade door dieren pakken we eerst 6:179 BW erbij, maar dat artikel gaat hier nog voor de zitting van tafel aangezien de schade geen verband houdt met een gedraging van de border collie. Blijft over 6:162 BW, omdat de border collie-eigenaar onrechtmatig heeft gehandeld door zijn hond los te laten lopen. Dat is in strijd met de APV, dus onrechtmatig dus is de border collie – eigenaar aansprakelijk.

Zo eenvoudig is het hier echter niet. Om een beroep te kunnen doen op aansprakelijkheid c.q. schadevergoeding, moet de norm die geschonden is ook bedoeld zijn om degene die de schade lijdt te beschermen tegen die schade. Nu is de aanlijnplicht voor honden zoals deze in de APV staat wel bedoeld om schade, hinder en overlast door honden tegen te gaan, maar niet voor schade die je oploopt omdat je je eigen hond niet kunt houden bij een andere hond die (los) langsrent. Die vlieger gaat niet op voor de Mastin eigenaar.

Lijn-recht

Dan nog vindt de Mastin-eigenaar dat het aan de border collie – eigenaar ligt. Die had zijn hond niet los moeten laten passeren, want hij had kunnen en moeten weten dat een beetje Mastin daar dan achteraan gaat, als die border collie aangelijnd had moeten zijn.

De border collie volgt dan misschien voorbeeldig, de Rechtbank volgt de Mastin-eigenaar niet. Weet de Mastin of de border collie wel of niet aangelijnd moet zijn? Maakt dat verschil? Misdroeg de border collie zich? Had de jogger tegen de Mastin – eigenaar moeten roepen “pas op hoor, er komt straks een border collie langsgesjeesd”? Is aangetoond dat de border collie niet van grote honden houdt? En zelfs al was dat zo, is dat dan een legitieme reden voor de Mastin om uit te vallen en zijn baasje omver te trekken? Nee, nee, nee en nog eens nee.

De rechtbank geeft een duidelijke instructie aan hondeneigenaren:

Van iemand die een hond aan de riem houdt, mag worden verwacht dat deze steeds voldoende in staat is om zich staande te houden en die hond in bedwang te houden, ook als die hond een plotselinge prikkel krijgt waardoor hij aan de lijn trekt. Of dat nu een geluid is, het verschijnen van een langsrennende kat, voorbijvliegende vogel of een andere onvoorziene gebeurtenis daar moet je als eigenaar maar stevig genoeg voor in je schoenen staan.

Je kunt je nog afvragen in hoeverre katten, vogels en geluiden ‘onvoorzien’ zijn in Nederland maar een langsrennende loslopende hond – die zich ook nog eens braaf gedraagt – is niet zo afwijkend dat de border collie – eigenaar dit als wezenlijk gevaar had moeten zien en de Mastin-eigenaar had moeten waarschuwen.

Dubbel au

De border collie eigenaar had dan misschien in strijd met de APV zijn  hond los, onrechtmatig jegens de Mastin-mijnheer heeft hij niet gehandeld. De Mastin-eigenaar verliest, en heeft daarmee niet alleen een dubbele beenbreuk, maar ook dubbele proceskosten, want behalve zijn eigen kosten moet hij ook een slordige EUR 2000,- aan de border collie – eigenaar vergoeden.
De les: neem een hond die je fysiek kunt houden, wat er ook gebeurt.

Rechtbank Gelderland, 20 februari 2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:4309

Foto: Sepp, ©Linda Westerhoff