Hoe werk je veilig thuis tijdens de Coronacrisis

Arbeidsrecht

Inmiddels is het alweer meer dan een maand geleden dat Minister-President Mark Rutte op 12 maart 2020 Nederland opriep om zoveel mogelijk thuis te gaan werken. Veel werkgevers gaven daar gehoor aan en verzochten werknemers om thuis te gaan werken. Hele kantoorpanden kwamen vrijwel leeg te staan. Deze maatregel gold eerst t/m 31 maart, inmiddels is die verlengd tot 28 april 2020. Het verplicht thuiswerken riep meteen veel vragen op bij werkgevers en werknemers, waarvan ik er een paar beantwoordde voor RTL Nieuws. Vorige week maakte de regering bekend dat een uitweg nog weleens lang kan duren. Hoe moeten werkgevers en werknemers omgaan met thuiswerken, nu het duidelijk is dat dat langer gaat duren.

Lang zitten, in het bijzonder aan een onaangepaste werkplek heeft een negatieve invloed op de gezondheid.

Veilige werkplek

Kort na de aankondiging van het ‘verplichte thuiswerken’ was het voor de meeste werkgevers (en werknemers) improviseren. Iedereen moest plotseling omschakelen. Systemen moesten thuiswerkklaar gemaakt worden, andere manieren van (samen)werken moesten aangeleerd worden. Na die eerste periode, moet er nu echt meer aandacht komen voor die thuiswerkplek.

Ben Tigchelaar gaf als eerste tip in zijn column van 21 maart 2020; Behandel thuiswerken gewoon als werk. Dat geldt ook voor de veiligheid. Eerste aandachtspunt is natuurlijk dat er een (ergonomisch) goede werkplek komt. De werkgever is op grond van de arbeidsomstandighedenwetgeving verantwoordelijk voor een veilige werkomgeving. Niet elke werknemer heeft thuis een passende werkplek.

Lang zitten, in het bijzonder aan een onaangepaste werkplek heeft een negatieve invloed op de gezondheid. Onderzoekers lieten zien hoe kantoorpersoneel in 2040 eruit kan zien, als er onvoldoende aandacht is voor de werkomstandigheden; Emma ziet er inderdaad niet gezond uit.

Niemand is erbij gebaat als een werknemer dat lange tijd compenseert door elke avond te gaan werken.

Thuiswerken en kinderen

Een ander aspect van veilig thuiswerken betreft de psychosociale belasting. De grens tussen werk en privé is nog moeilijker te maken en daar komt ook nog eens bij dat werknemers met kinderen aandacht aan schoolwerk moeten besteden. Kan de werknemer dat niet (meer) combineren, dan komt dat afgezien van een korte overbruggingsperiode, voor rekening én risico van de werknemer. De werknemer moet vakantie of onbetaald verlof opnemen. Omdat dat een flinke impact op het inkomen kan hebben, zullen werknemers dat zoveel mogelijk proberen te voorkomen. Niemand is erbij gebaat als een werknemer dat lange tijd compenseert door elke avond te gaan werken. Maak daar dus goede afspraken over! Wellicht is het mogelijk om af te spreken dat nu iets minder wordt gewerkt en dat werknemer dat op een later moment inhaalt.

Neem heft in eigen handen

Werkgevers doen er verstandig aan om het de leiding te nemen, nu duidelijk is dat het thuiswerken de komende tijd blijft. Inventariseer met elke werknemer hij of zij een adequate werkplek heeft. Als het onduidelijk is, kan advies van de arbodienst ingewonnen worden. Ontbreekt het juiste materiaal zoals bureau, stoel, beeldscherm etc., dan is het de verantwoordelijkheid van de werkgever om daarin te voorzien.

Als er nog geen aandacht is geweest voor de risico’s van thuiswerken, dan moet dat onderdeel worden van de Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E).

Maar het blijft niet alleen bij materiaal, zorg ook voor goede toelichting. Werknemers zijn in de thuissituatie misschien eerder geneigd om langer te blijven zitten, waar ze anders even langs de koffiemachine of bij een collega langslopen. Regelmatig afwisselen van houding is belangrijk. Zorg daarnaast voor een goede afstemming tussen werknemer en leidinggevende; hoe wordt het werk verdeeld en hoe en wanneer vindt afstemming plaats. Onduidelijkheid kan voor stress zorgen.

Als er nog geen aandacht is geweest voor de risico’s van thuiswerken, dan moet dat onderdeel worden van de Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (ri&e). Ook daarbij kan de arbodienst behulpzaam zijn.

Aansprakelijkheid voor uitval

Uiteindelijk is het een gedeeld belang, werkgever noch werknemer hebben belang bij uitval van de werknemer door een onjuiste werkplek. De werkgever dient zich er ook bewust van te zijn dat onvoldoende zorg voor een goede werkplek kan leiden tot aansprakelijkheid voor de daaruit voortvloeiende schade. Als de werknemer lichamelijke klachten oploopt, zoals RSI/CANS, die het gevolg zijn van een inadequate thuiswerkplek, dan is de werkgever daarvoor aansprakelijk. Nog een goede reden om samen aandacht aan die thuiswerkplek te besteden!

Vragen over thuiswerken, neem dan vrijblijvend contact met ons op.