Wetgeving-zelfstandigen-zzp

De wijzigingen in het arbeidsrecht door de invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) zijn nog niet ingevoerd, of Minister Koolmees maakt ‘alweer’ voort met de volgende nieuwe wetgeving; de vervanging van de Wet dba. Twee wetsvoorstellen zijn online gepubliceerd:

  1. Wet Minimumbeloning Zelfstandigen; en
  2. Wet Zelfstandigenverklaring.

Regeerakkoord

Al in het regeerakkoord kondigde de regering aan dat de Wet dba vervangen zou worden. In de tussentijd is de handhaving flink teruggeschroefd, maar vanaf 2020 wordt weer strenger getoetst. Minister Koolmees werkte in eerste instantie aan drie maatregelen:

  • Webmodule, in te vullen door opdrachtgevers. De uitkomst van de webmodule zou een opdrachtgeversverklaring moeten opleveren op basis waarvan partijen vooraf duidelijkheid krijgen dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst;
  • Opt-out; ZZP’ers die niet langer dan een jaar werkzaam zijn op één opdracht met een uurtarief van € 75,-, kunnen afspreken dat zij niet verzekerd zijn voor de werknemersverzekeringen;
  • Arbeidsovereenkomst bij laag tarief (ALT); ZZP’ers aan de onderkant van de markt met een uurtarief van € 15,- tot € 18,- zouden automatisch op basis van een arbeidsovereenkomst werken. Dit stuitte op weerstand van de EU ivm de mededingingsregels.

Op dit moment zijn de concrete plannen voor de laatste twee opties bekend gemaakt. De webmodule is voorbereid en getest, maar de regering is nog niet tevreden. De komende maanden moet die verder worden verbeterd en aangepast. Daarover gaat het kabinet in gesprek met partijen in de markt, blijkt uit een recente brief.

Minimumtarief ZZP

De ALT-plannen hebben het niet gered. In plaats daarvan introduceert Minister Koolmees een minimumtarief voor alle ZZP’ers.  In de wetsvoorstellen worden de termen ‘werkverschaffer’ en ‘werkende’ gebruikt. Een werkende moet minimaal € 16,- per uur ex btw gaan factureren, met minder zouden zij niet in hun noodzakelijke levensbehoeften kunnen voorzien. Dat minimumtarief klinkt simpeler dan gedacht.

De regels zijn van toepassing op alle persoonlijke arbeid, die wordt geleverd buiten een dienstbetrekking (arbeidsovereenkomst) door natuurlijke personen, DGA’s (zonder personeel) of schijnzelfstandigen.

Voor beide partijen levert de wet een omvangrijke administratieve last op. Uit de offerte, facturen en eindafrekening moet blijken hoeveel uren aan de opdracht zijn besteed (dag, uur, locatie) en wat de directe kosten zijn die daarmee verband houden (inclusief bewijsstukken). Deze gegevens moeten allemaal lang in de administratie worden bewaard.

ZZP Nederland heeft al laten weten de wet niet doelmatig te vinden en de administratieve lasten disproportioneel. Met name omdat de administratieve lasten ook gaan gelden voor werkenden die duidelijk zonder arbeidsovereenkomst werken. Echte ondernemers worden dus ook zwaar belast. Tegelijkertijd heeft het minimumtarief waarschijnlijk een normatief effect. Mogelijk dat het zelfs een prijsdrukkend effect zal hebben aan de onderkant van de markt.

Zelfstandigenverklaring

Onder voorwaarden kunnen beide partijen afspreken dat de werkende niet verzekerd is voor de werknemersverzekeringen en dat geen loonbelasting ingehouden hoeft te worden. Ook achteraf kunnen dan geen naheffingen opgelegd worden, als blijkt dat de verhouding als een arbeidsovereenkomst bestempeld dient te worden. Dat is alleen toegestaan als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

  • De Zelfstandigenverklaring is onderdeel van een overeenkomst tot het verrichten van arbeid, niet zijnde een arbeidsovereenkomst;
  • De Zelfstandigenverklaring is ondertekend door beide partijen voorafgaand aan de start van de werkzaamheden.
  • Het uurtarief bedraagt minimaal € 75,- ex btw. Daarbij dient rekening gehouden te worden met alle tijd die aan de opdracht is besteed, inclusief voorbereiding en is exclusief directe kosten.
  • De opdracht duurt maximaal 1 jaar. Na een onderbreking van meer dan 6 maanden wordt opnieuw geteld. Eerdere arbeidsovereenkomsten tellen ook mee. Hierbij wordt uitgegaan van de feitelijke opdrachtgever. Als via verschillende partijen wordt gewerkt bij dezelfde opdrachtgever, dan worden die periodes samengeteld.
  • De werkende is geregistreerd bij de Kamer van Koophandel met een eenmanszaak, vof, B.V. etc.

De Zelfstandigenverklaring heeft tot gevolg dat de werkverstrekker zekerheid vooraf heeft dat geen loonheffingen ingehouden hoeven te worden en dat het Nederlandse arbeidsrecht niet van toepassing is. Het Europese arbeidsrecht kan wel van toepassing blijven, als de werkende als ‘werknemer’ wordt aangemerkt. Dat betekent dat de vakantiewetgeving, arbeidstijdenwetgeving, arbeidsomstandighedenwetgeving en medezeggenschapswetgeving toch van toepassing kan blijven.

Het is niet verplicht om te werken met een Zelfstandigenverklaring. Partijen die zeker zijn van de aard van hun arbeidsrelatie, kunnen daarvan afzien.

Consultatie

De mogelijkheid om te reageren op de wetsvoorstellen staat open tot 9 december aanstaande.

Heb je vragen over het werken met ZZP’ers, neem dan vrijblijvend contact met ons op.

Daniël Maats - arbeidsrechtadvocaat
Daniël Maats

Wat is jouw droomscenario?

Volg Daniël Maats: